ورود / ثبت نام
Menu
دوران بارداری می‌تواند یکی از بهترین برهههای زندگی زنان باشد. هر چند که همیشه این دوران با سختی‌های خاص خود همراه است. با وجود این با آگاهی نسبت به مشکلاتی که ممکن است بر اثر عدم رعایت یکسری اصول پیش بیاید، می‌توان این دوره را شیرین و خاطره انگیز کرد. یکی از عارضههایی که در طول دوران بارداری ممکن است روی دهد، ابتلا به بیماری دیابت بارداری است. به همین دلیل تصمیم گرفتیم در این مقاله در خصوص دلیل بروز دیابت بارداری، علائم آن، عوامل موثر بر دیابت بارداری، عوارض دیابت بارداری و تشخیص و درمان دیابت بارداری صحبت کنیم. با ما همراه باشید.
اگر در دوران بارداری قند خون شما برای اولین بار از حد نرمال فراتر رود، احتمالاً دچار دیابت بارداری شده‌اید. این بیماری در ۲ تا ۱۰ درصد از زنان شایع است. دیابت بارداری در واقع عدم تحمل گلوکز است که امکان دارد باعث بروز مشکلاتی در مادر و جنین شود.
به جرأت می‌توان گفت که در دوران بارداری، در اکثر زنان به دلیل تغییراتی که در سطح هورمونها به وجود میآید، میزان قند خون افزایش پیدا می‌کند، ولی این میزان به حدی نیست که بتوان آن را دیابت بارداری محسوب کرد.
همان طور که گفتیم، دلیل بروز دیابت بارداری، تغییر در سطح هورمونهاست. برخی از هورمون‌هایی که در دوران بارداری از جفت ترشح میشوند، اجازه نمیدهند تا سطح قند خون مادر افت کند و همین هورمونها هم با به وجود آوردن اختلال عدم تحمل گلوکز، دلیل بروز دیابت بارداری میشوند.
از سوی دیگر بدن زنان باردار به منظور پیشگیری از افزایش قند خون به ناچار انسولین بیشتری ترشح می‌کند تا قند به سلول‌ها برسد و در آنها تولید انرژی کند. ترشح انسولین برعهده لوزالمعده است. سلولهای لوزالمعده زنان باردار، معمولاً توانایی این را دارند تا ۳ برابر میزان طبیعی انسولین ترشح کنند تا بر هورمون‌های دوران بارداری که باعث افزایش قند خون میشوند، غلبه کنند ولی اگر لوزالمعده نتواند به میزان کافی انسولین ترشح کند، میزان قند خون بالا میرود و دیابت بارداری حادث می‌شود.
اضافه وزن قبل از بارداری هم می‌تواند دلیل بروز دیابت بارداری باشد؛ هم چنین سابقه ژنتیکی دیابت، وجود قند در ادرار، سابقه زایمان نوزاد با وزن بیش از ۴ کیلوگرم، وجود مایع آمنیوتیک بیش از حد در کیسه آمنیوتیک، سابقه مرده زایی و … نیز از دیگر دلایل دیابت بارداری هستند.
از آن جایی که علائم دیابت بارداری شبیه دیگر علائم بارداری است، بنابراین باید به هر یک از نشانه‌هایی که در ادامه میگوییم، دقت کرده و در صورت بروز هر یک از این علائم، به پزشک متخصص خود مراجعه کنید:
زیاد شدن اشتها: افزایش اشتها از جمله علائم دیابت بارداری است که با وجود آن، زن باردار ممکن است دچار کاهش وزن شود.
تشنگی غیرطبیعی: از آن جایی که بدن برای رقیق کردن غلظت بالای گلوکز در خون نیاز به آب بیشتری دارد، تشنگی بیش از حد را نیز می‌توان از علائم بارداری به حساب آورد.
تاری دید: در دیابت بارداری، بدن به طور اتوماتیک آب میان بافتی را به درون خون میکشد و کاهش آب عدسی چشم باعث تاری دید می‌شود.
احساس خستگی: از دیگر علائم دیابت بارداری، احساس خستگی زیاد است زیرا بدن قادر نیست از گلوکز به طور صحیح برای تأمین انرژی استفاده کند.
تکرر ادرار: به دلیل نوشیدن آب زیاد رخ میدهد.
ایجاد عفونت در بدن: دیابت بارداری باعث می‌شود که سیستم ایمنی بدن ضعیف شود و بروز عفونت‌های مکرر به عنوان یکی دیگر از علائم دیابت بارداری بروز کند.
برخی از عوامل مؤثر بر دیابت بارداری قابل پیشگیری و برخی دیگر غیر قابل پیشگیری هستند.
سن بالای ۲۵ سال برای بارداری می‌تواند از عوامل موثر بر دیابت بارداری باشد؛ بنابراین هر چه سن مادر کمتر باشد، خطر کمتری او را تهدید می‌کند.
اضافه وزن قبل از بارداری و بعد از بارداری نیز می‌تواند باعث دیابت بارداری شود.
سابقه فامیلی دیابت، از دیگر عوامل موثر بر دیابت بارداری است.
سندرم تخمدان پلی کیستیک، نیز می‌تواند مقاومت به انسولین و دیابت بارداری به وجود بیاورد.
یکی از مهمترین آزمایشاتی که از همان سه ماهه اول بارداری پزشک انجام میدهد، آزمایش قند بارداری است. در آزمایشی که در این مرحله انجام می‌شود قند بارداری باید زیر ۱۰۰ باشد. در غیر این صورت مادر دچار اختلال تحمل گلوکز یا در موارد شدیدتر، دچار دیابت بارداری شده است.
طی سه ماهه دوم بارداری یعنی بین هفته ۲۴ تا ۲۸ بارداری مجدداً آزمایش گلوکز خوراکی دو مرحله‌ای برای تعیین قند بارداری انجام می‌شود. در این مرحله قند خون زیر ۱۴۰ قند بارداری نرمال است و مادر نیازی به پیشگیری از قند بارداری ندارد.
تغییر عادات غذایی: قدم اول در پیشگیری از قند بارداری تغییر سبک زندگی و خصوصاً عادات غذایی و کنترل قندخون در حد نرمال به وسیله رعایت رژیم غذایی سالم است.
ورزش کردن: هم چنین اگر قصد پیشگیری از قند بارداری دارید، فعالیت بدنی را نباید فراموش کنید. پیاده روی روزانه و شنا از ورزشهای بسیار مفید برای مادران باردار تلقی می‌شود.
حفظ وزن ایده آل: بهتر است زنان پیش از بارداری خود را به وزن ایده آل برسانند. از این طریق پیشگیری از قند بارداری راحتتر انجام شود.
عوارض دیابت بارداری می‌تواند سلامت مادران و نوزادان را به خطر بیندازد. دیابت بارداری روی رشد جنین اثر منفی میگذارد و مشکلات عدیدهای را به وجود میآورد از جمله:
ایجاد نقص‌های مادرزادی و سقط جنین از عوارض دیابت بارداری است.
از دیگر عوارض دیابت بارداری رشد بیش از حد جنین و چاقی اوست.
مسمومیت بارداری، افزایش مایع آمنیوتیک و خطر ابتلا به فشارخون بالا از دیگر عوارض دیابت بارداری هستند.
برای تشخیص و درمان دیابت بارداری اقدامات زیر را انجام دهید:
کنترل روزانه سطح قند خون: لازم است مادران برای تشخیص و درمان دیابت بارداری ۴ بار در روز سطح قند خون خود را بررسی کنند( یک بار ناشتا و سه بار دیگر، دو ساعت پس از صرف وعدههای غذایی).
بررسی کتون در ادرار: یکی دیگر از راه‌های تشخیص و درمان دیابت بارداری بررسی وجود کتون در ادرار است. کتون در ادرار نشانه ناتوانی بدن از استفاده از قند به عنوان سوخت بدن و در نتیجه ابتلا به دیابت بارداری است.
استفاده از رژیم غذایی مناسب در دوران بارداری: بهترین راه برای کنترل رژیم غذایی، توزیع کالریهای دریافتی در ساعات مختلف روز است. هم چنین زنان باردار باید از مصرف بی رویه قند و شکر و غذاهای چرب خودداری کنند.
ورزش و فعالیت بدنی: پیاده روی سبک و شنا می‌تواند تا حدود زیادی به درمان دیابت بارداری کمک کند.
دیابت بارداری یکی از عوارضی است که در صورت عدم رعایت یکسری موارد از سوی زنان باردار بروز می‌کند. از آن جایی که ممکن است صدمات جبران ناپذیری را به جنین بزند و حتی احتمال سقط جنین و مرده‌زایی را افزایش دهد، باید کاملاً جدی گرفته شود.
